Celem oczyszczania ścieków jest ochrona środowiska, głównie wód powierzchniowych, do których te ścieki trafiają. Procesowi oczyszczania ścieków natomiast, towarzyszy powstawanie odpadów – w przeważającej mierze komunalnych osadów ściekowych. Jest to organiczno-mineralna faza stała, wyodrębniona ze ścieków. Skład chemiczny osadów jest różny, w zależności od rodzaju oczyszczanych ścieków oraz w zależności od zastosowanych procesów przeróbki tych osadów.
Niezwykle istotnym zagadnieniem jest bezpieczne dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska zagospodarowanie takiego osadu. Odpowiednio przygotowany osad ściekowy jest cennym surowcem wykorzystywanym do rekultywacji gruntów, kompostowania czy stosowanym rolniczo. Komunalne osady ściekowe zawierają wiele wartościowych substancji odżywczych, są to m.in. mikroelementy, związki azotu i fosforu, podobnie jak te zawarte w nawozach, dlatego normy prawne dopuszczają przedmiotowe rozwiązanie zagospodarowania, oczywiście po spełnieniu bardzo restrykcyjnych warunków. Podstawą jest stabilizacja osadu, czyli pozbawienie go zdolności do zagniwania i eliminacja zagrożenia dla środowiska i ludzi. Osad opuszczający oczyszczalnię ścieków musi być bezpieczny – osad opuszczający Oczyszczalnię Ścieków w Namysłowie, właśnie taki jest.
Wartym podkreślenia jest fakt, że osad, mimo, iż jest odpadem jest także doskonałym odnawialnym źródłem energii, dzięki zawartości związków organicznych możliwa jest jego fermentacja w celu produkcji biogazu, a następnie ze względu na wysoką kaloryczność takiego produktu – wykorzystanie go w celu produkcji energii elektrycznej i ciepła.
Zakład Wodociągów i Usług Komunalnych „EKOWOD” Sp.zo.o. rozpoczął już prace nad przyjęciem takiego rozwiązania na namysłowskiej oczyszczalni. Jednak na ukończenie prac modernizacyjnych trzeba poczekać do 2024 roku, dlatego na chwilę obecną – jedynym, racjonalnym, regulowanym zarówno przez prawo europejskie, jak i krajowe sposobem przetwarzania i ostatecznego zagospodarowywania komunalnych osadów ściekowych powstających w Namysłowie – jest rolnicze wykorzystanie. Celem odzysku osadów ściekowych na powierzchni ziemi jest wykorzystanie ich, wspomnianych wcześniej, cennych właściwości agronomicznych oraz potencjału nawozowego.
Oczywiście zdarza się że rolnicze wykorzystanie osadów ściekowych budzi jeszcze, sporo kontrowersji.
Dlatego należy podkreślić fakt, iż każdy wywóz osadów z namysłowskiej oczyszczalni podlega i jest zgodny przepisami prawa ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 779, 784, 1648.), w której ustawodawca jasno określił szczegółowe zasady i warunki, dotyczące rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych, jak również ich ewidencjonowania.
Wywóz zgłaszany jest, a następnie rejestrowany i monitorowany przez odpowiednie służby Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Opolu.
Sposób aplikacji osadów ściekowych do gleby podlega regulacjom rygorystycznego rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 257)., które określa możliwe do zastosowania dawki osadów oraz ich parametry jakościowe.
ZWiUK „EKOWOD” Sp.z o.o., jako wytwórca osadów ściekowych, zapewnia, każdorazowo przed każdym wywozem, szczegółowe badania jakości tych osadów, jak i gruntów, na których mają być stosowane. Badania wykonywane są w akredytowanym laboratorium.
Osad, który w ramach zawartych porozumień, proponujemy rolnikom, jest bezpieczny, ustabilizowany, zgodnie z przywołanym wyżej rozporządzeniem – nie są przekroczone w nim dopuszczalne normy na zawartość metali ciężkich oraz nie zawiera żadnych bakterii z rodzaju Salmonella, ani żywych jaj pasożytów jelitowych. Jednocześnie wpływa na wzrost zawartości biologicznie czynnej próchnicy w glebie oraz zwiększa zasobność gleby w fosfor oraz azot przyswajalny. Ma również wpływ na obniżenie zasadowości gleby, ze względu na stosowanie wapna palonego w procesie higienizacji.
W przypadku, gdy zawartość metali ciężkich w wierzchniej warstwie gruntu, na którym mają być stosowane komunalne osady ściekowe – nie spełnia dopuszczalnych norm, osad na takim polu nie jest stosowany.
Aby zmniejszyć uciążliwość zapachową, związaną z dystrybucją osadów EKOWOD planuje wybudować na terenie oczyszczalni ścieków „biogazownię”. Zadanie to będzie realizowane w przeciągu okresu 2-3 lat.
